Haar prachtige, rode krullen zijn waarschijnlijk het eerste wat je ziet wanneer je haar in de keuken ziet staan. Ze glimlacht, terwijl ze heerlijk eten maakt dat ze ook nog eens stijlvol op de borden legt. Zina Abboud (33) is volgens de Kamer van Koophandel de eerste vrouwelijke vluchteling die haar eigen bedrijf startte in Nederland.
“Ik ben erg blij dat ik in Amsterdam mag wonen, maar toch mis ik Aleppo. Het is mijn stad, mijn thuis. Ik werkte als salesmanager bij een reclamebureau, verdiende goed, had een eigen huis en auto. Het leven was daar goed voor mij, tot ik alles verloor toen ik moest vluchten.”
Zina werkte als vrijwilliger in het gedeelte van Aleppo dat werd bezet door het rebellenleger. De kinderen daar konden geen melk meer krijgen en veel mensen hadden medicijnen nodig. Zelf woonde ze in het stadsgedeelte waar het regime nog macht had, kon ze de medicijnen gewoon bij de apotheek kopen. “Ik verstopte de medicijnen onder mijn kleding en passeerde de grens tussen het regimegedeelte en het rebellengedeelte van de stad, zodat ik de dokters daar de medicijnen kon geven voor de mensen die het echt nodig hadden. Op een dag ontdekte het regime dit. Ze beschuldigden mij van het helpen van het rebellenleger en begonnen me te zoeken. Om mezelf te beschermen, vluchtte ik van huis naar huis. Na tien dagen wist ik dat ik echt het land uit moest, voor ze me zouden vinden en doden. Drie jaar heb ik in Turkije gewoond. Het leven was zwaar. Ik had nog geluk een baan te vinden, kon nog net de huur betalen.”
Na vijf maanden weer zelf koken
Zina besloot dat ze naar Nederland wilde, samen met haar zus en haar kleine nichtje. De reis duurde 26 dagen. Dagen achtereen wandelden ze door de bergen om uiteindelijk een boot naar Griekenland te nemen. Met 76 andere vluchtelingen zaten ze opgepropt in een te kleine ruimte.
In het asielzoekerscentrum in Amsterdam, werd ze samen met een aantal andere vluchtelingen op oudjaarsavond uitgenodigd door een vrouw om te komen eten. De vrouw, Liza, dacht dat de Syriërs het eten uit hun land wel zouden missen, omdat ze in het asielzoekerscentrum niet mochten koken. Ze kocht wat ingrediënten voor Syrische gerechten, maar wist zelf niet hoe ze het moest bereiden. Zina bood aan om te koken. “Ze had zelfs halalvlees gekocht! Ik maakte het eten klaar. Het maakte me zo gelukkig om iedereen ervan te zien genieten! Ik had al vijf maanden niet gekookt.”
Iedereen vond het zo lekker, dat het woord zich verspreidde en mensen haar vroegen om Syrisch te koken op evenementen en feesten. Een keuken had ze niet, maar Liza bood haar keuken aan Zina aan:
Wanneer je voor een evenement moet koken, is dit Zina’s Kitchen.
Ze was verbaasd dat ze alles kon vinden wat ze nodig had om te koken. “Er zijn heel veel nationaliteiten hier, Marokkanen, Turken en mensen uit India. Ik kan alle specialiteiten vinden in hun winkels. Mijn gerechten zijn voornamelijk Syrisch, maar ik vind het ook leuk om Turks, Armeens en Libanees eten te maken. Zelfs de Nederlanders vinden mijn eten lekker. Ik denk omdat ik veel verschillende dingen maak en het met liefde bereid. De Nederlandse keuken is naar mijn gevoel niet heel rijk. Meestal is het gewoon aardappelen, vlees en groenten, maar ik houd van kaas. Ik ben dol op kaas, ik ben verliefd op kaas!”
Haar keuken is inmiddels officieel – geregistreerd en al – zes maanden open. “Ik was erg blij toen ze me vertelden dat ik de eerste vrouwelijke vluchteling was die een eigen bedrijf startte. Het voelt als een grote verantwoordelijkheid. Ik moet hard werken om ervoor te zorgen dat het succesvol wordt. Ik stop mijn hart en ziel in alles wat ik maak. Ik word heel blij als ik mensen zie glimlachen wanneer zij eten. Wanneer zij blij zijn, ben ik ook blij.” Als Zina aan de toekomst denkt, is het vinden van een locatie in Amsterdam het eerste wat in haar opkomt. Daarna wil ze uitbreiden met locaties in andere grote steden zoals Utrecht en Rotterdam. Het volgende project weet ze ook al. ‘Zina’s Kitchen Products’: haar eigen producten maken – zoals speciale hoemoes – en deze verkopen aan supermarkten.
Ze vindt het fijn om alleen te werken omdat ze weet dat ze alles op tijd afkrijgt. Ook kan ze het eten precies zo maken zoals zij het wil. In de tussentijd groeit haar bedrijf en soms heeft ze al extra hulp nodig. “Sommige weken werk ik elke dag en weer andere weken heb ik een dag werk. Het is een goede start!”
‘Ik heb hier vrijheid gevonden’
Zina is een voorbeeld van een vluchteling die alles heeft verloren en in Nederland is begonnen aan een nieuwe droom. Helaas lukt het niet elke ‘nieuwkomer’ om Nederlandse vrienden te maken, Engels te spreken of een kans te krijgen om te werken, een project te starten of een nieuwe opleiding te gaan doen. “Syrische mensen zijn erg actieve mensen”, zegt Zina. “Ze willen werken, ze houden er niet van om stil te zitten. Iedereen wil een baan. Natuurlijk heb ik veel vrienden die mooie projecten begonnen zijn, maar er zijn ook veel mensen die niet weten hoe zij moeten integreren. Ze hebben geen idee wat ze moeten doen met hun leven, niet omdat ze het niet willen, maar omdat ze de weg niet weten. Het is moeilijk om werk te vinden voor mensen die geen Nederlands of Engels spreken, dus moeten zij dat leren. Ik denk dat we hen kunnen helpen door in hun eigen taal te vragen wat zijn of haar professie of ambitie is. Als iemand boer was, nodig hem uit om op een boerderij te werken. Als iemand bakker was, vraag hem te komen werken in een bakkerij. Het is belangrijk om het hen in hun eigen taal te vragen als je ze echt wilt helpen. Uiteindelijk zie je dan een geweldig persoon op de juiste plek tot bloei komen.”
Zina heeft inmiddels haar eigen Nederlandstalig kookboek uitgegeven Mijn Syrische keuken
In Mijn Syrische keuken deelt Zina haar favoriete recepten. Traditioneel, maar met een eigentijdse twist. Laat je betoveren door de schat aan geuren, kleuren en smaken. Exotische kruidenmengsels gecombineerd met maar een paar ingrediënten – dat is de Midden-Oosterse keuken.
Fotografie © Zina Abboud
