Soad Salem kent Nesrin van voor haar vlucht uit Libië, een land dat in chaos verkeert. Waar milities de macht hebben gegrepen en het lezen van boeken, laat staan het schrijven van kritische blogs, ongewenste activiteiten zijn, zeker voor vrouwen. Ook autorijden is voor hen niet vanzelfsprekend. Maar Nesrin laat zich niet uit het veld slaan. Haar opgewekte houding geeft veel vrouwen in Libië de kracht om door te gaan.
“Aan de slag, vrienden!” Zo begint Nesrin dagelijks haar werk in de kraamkliniek én de blog die ze bijhoudt. Ik volg haar sinds ze schrijft over haar werk als verpleegkundige in de nachtdienst. Ze werkt hard, maar als de baby’s slapen heeft ze tijd om boeken te lezen. Zo bewaakt zij zowel de behoeften als de woorden van de nieuwgeborenen. Vanaf hier kan ik hun geur opsnuiven en zie ik haar een huilende baby tegen haar boezem leggen.
Verboden gebied
Nesrin vertelt fascinerende verhalen. Ze spelen zich af op straat of in de kliniek, ze gaan over moeders of over de milities, waarmee je onvermijdelijk in aanraking komt. Of over hun gewapende bedoelingen. De revolutie van 2011 heeft haar leven tegelijkertijd groter en kleiner gemaakt. Aan de leden van de leesclub, waarvan ze lid was, stelde ze voor om te blijven samenkomen totdat de aandacht ervoor was uitgedoofd.
Ze maakt ook deel uit van een ondergrondse beweging die zich verzette tegen de milities. Die werd snel onderdrukt en het nieuws erover ebde langzaam weg, tot het zweeg. Maar de groep viel niet uiteen. In die tijd was ze ook aanwezig op het festival dat plaatsvond rond een markt voor tweedehands boeken. Dat is slechts één keer georganiseerd, want de gemeenteraad volgde de milities die dergelijke bijeenkomsten bestempelt als ‘haram’: verboden voor moslims. En vond duizend redenen om ermee te stoppen.
Geduld en zelfbeheersing
Terwijl veel mensen gedeprimeerd raakten van de situatie in Libië, anderen hun idealen begroeven en weer anderen – onder wie ikzelf – vluchtten, ging Nesrin gewoon door. Nog steeds trekt ze op gezette tijden haar paarse uniform aan en houdt ze koppig vast aan haar ideeën. Daarbij is ze steevast gewapend met een prachtige, onverstoorbare glimlach.
Veel vrouwen dragen hun hoofddoek precies zoals het hoort en buigen voor wat de imams dicteren. Zo niet Nesrin. De ‘middeleeuwse’ leiders willen haar stoppen, maar zij houdt stug vol. Zij voegt zich bij de duizenden Libische vrouwen die hun levens én auto’s zelf besturen, ondanks de vele agressieve reacties van mannen, en schrijft daar gedetailleerd over in haar blogs zonder ook maar een duimbreedte toe te geven.
Telkens als ik dat opgewekte zinnetje ‘Aan de slag, vrienden!’ lees, voel ik me aangesproken en hoor ik mezelf denken: hup, en nu aan het werk! Alsof ik met haar samenwerk of een buurvrouw ben die door haar enthousiasme is gegrepen. En steeds als ik die woorden lees, zie ik haar stralende ogen voor me en word ik bevangen door blijdschap. Alsof het leven in Libië zorgeloos is. Alsof er geen enorme werkloosheid is en de verpleegkundigen in de ziekenhuisgangen, vol gekreun en gekonkel, niet vooral lomp en onverschillig zijn.
Wakkere dromen
Nesrin maakt dat ik in die kliniek wil liggen. Dat ik een kind wil baren. Ze maakt dat ik neuriënd door Tripoli wil lopen. Ik zou een ticket willen kopen naar een plaats in het zuiden of noorden, onderweg de grens overstekend naar een nieuwe Libische wereld: warm, oprecht, vrij en veilig. Waar de baby’s – de ‘nieuwe mensen’ – een mooi leven tegemoet gaan. Zoveel hoop maakt deze jonge vrouw in mij los.
Lichtelijk ongerust, als om een zus of dochter, doe ik Nesrin uitgeleide met een gebed. Als ik haar verhalen lees, verlokken aangename, wakkere dromen mij tot schone straten en taxi’s. Ik zie het ziekenhuis, de kantine en het schoolplein aan het eind van de straat waar ik woonde. En de bossen, waar ik als kind meedeed aan de boomplantcampagne. Die bomen zijn intussen hoog en dik en houden het zand en de wind in toom. Wanneer ik de trap naar beneden neem, komt mijn bebaarde en norse buurman naar buiten… met een glimlach. Enthousiast zwaaiend roept hij: “Aan de slag, buurvrouw!”
Beeld: VOA Photo J. Weeks CC BY-SA 3.0
Waardeer dit artikel!
