Mensen met een laag inkomen worden hard getroffen door de coronacrisis. Het doet Entisar Al-Ghareeb denken aan Irak in de jaren negentig.
Corona houdt de hele wereld in zijn greep en maakt een aanzienlijk deel van de Nederlandse minima kwetsbaar. Problematische schulden nemen toe en veel mensen hebben moeite om rond te komen. Een vrijwilligster van de wekelijkse vrouwenclub in buurtcentrum Kardoes in Almere vertelde me dat mensen vaker prikkelbaar zijn en snel boos worden.
Ik moet denken aan de pijn en het verlies van Irakezen in het verleden tijdens het embargo in de jaren negentig. De VN Veiligheidsraad had Irak een streng embargo opgelegd na de invasie van Koeweit. Dat duurde voort tot de omverwerping van het regime van Saddam Hoessein in 2003. Irak werd onderworpen aan een volledig handelsverbod. Behalve medische- en voedselproducten werden alle commerciële transacties met Irak verboden en werden tegoeden in het buitenland bevroren. Ik heb een aantal jaar onder dat embargo geleefd en sommigen van mijn familieleden hebben het tot het einde toe meegemaakt.
Gouden strijdwagen
Veel Irakezen vertellen nog steeds verhalen over die tijd, veel van die verhalen zijn droevig, andere ook grappig. Ze gaan vaak over de magere jaren van het embargo, het gebrek aan voedsel, elektriciteit en gas. Er was werkloosheid en kinderen stierven als gevolg van ondervoeding en infectieziekten. Een vrouw, zo vertelde mijn zus die in Irak woont en getuige was van de ellende, herinnerde zich dat haar man een van haar zonen had beloofd een fiets voor hem te kopen zodra het embargo was opgeheven. Maar de jongen was al volwassen voor het einde van het embargo. Ook herinneren sommigen zich dat dictator Saddam Hoessein zijn verjaardag vierde door zich in een gouden strijdwagen getrokken door zes paarden door de straten van Bagdad te laten rijden terwijl de mensen verhongerden.
Een nieuwe klasse
Ik herinner me hoe sommige mensen winterjassen maakten van dekens. Ze kochten zelden nieuwe kleding. Ze verkochten hun auto’s en gingen kleiner wonen. Of ze verkochten de keramische tegels uit de vloeren van hun huizen. Anderen konden de bouw van hun huis niet voltooien vanwege het gebrek aan bouwmaterialen. Het werd erger toen mensen banken, bedden en stoelen, hun kleding, tapijten en televisies begonnen te verkopen om voor hun families te kunnen zorgen en schulden af te betalen.
De een zijn dood is de ander zijn brood. Er ontstond een nieuwe klasse mensen, ten koste van anderen. Terwijl sommigen ruime huizen en moderne auto’s hadden en een luxe leven leefden, hadden anderen geen geld meer om medicijnen en voedsel te kopen. Dus verkochten ze hun spullen.
Frituurpan-monster
Ondanks de economische situatie waren vrouwen in staat om manieren uit te vinden om te overleven. Ze maakten gerechten die vroeger niet op de Iraakse eettafel kwamen. Zo werd de aubergine beroemd tijdens die tijd in Irak, omdat ze nu in de meeste maaltijden werd gebruikt, als vervanging voor vlees. De aubergine werd het ‘frituurpan-monster’ genoemd. Maar de groente werd ook populair, door zijn heerlijke smaak, en omdat hij beschikbaar was in de zomer en werd gedroogd voor de winter.
Elk dubbeltje omdraaien
Ik denk dat het lijden van de mensen hier in Nederland niets is vergeleken met het lijden van de Irakezen onder het embargo. Maar ook in Nederland leven mensen in diepe crisis, die door corona wordt versterkt. Er zijn mensen die al jaren leven van een minimuminkomen en nooit eens iets extra’s kunnen kopen of op vakantie kunnen gaan. Ze dragen oude kleding en moeten elk dubbeltje omdraaien om schulden te voorkomen. In de supermarkt kopen ze het goedkoopste dat er is, en ze gaan alle aanbiedingen af om van het weekgeld dat er over is te overleven. Ze eten soep als avondeten, omdat het betaalbaar is. Deze armoede geeft veel stress.
Corona herinnert ons aan wat armoede is. We zien dat anderen profiteren. De wereld van vandaag met oorlogen, crises en ziekten veroorzaakt veel economische problemen en ongelijkheid. Armoede zal niet stoppen, maar toch moeten we ons verenigen om het lijden te verminderen en oplossingen te vinden. Op zoek naar een betere wereld waarin we ons bevrijden van armoede.
Beeld: Matt Buck (via Flickr)
Waardeer dit artikel!
Dit artikel lees je gratis. Vind je het artikel en onze inzet de moeite waard? Dan kun je jouw waardering laten blijken door een bijdrage. Zo help je onze journalisten en RFG Magazine.
